ایالات متحده و ایران مشغول تلاشهای گسترده، اما عمدتاً غیرعلنیای برای دستیابی به توافقهایی در مورد همه چیز، از مبادله زندانیان گرفته تا درآمد نفتی تا توانمندیهای هستهای، هستند. این در حالی است که طرفین از توافقاتی که ممکن است توسط مخالفان هر دو طرف شکست بخورد، اجتناب میکنند...
هفتههای اخیر شاهد بودیم که ایران و آمریکا درباره تبادل احتمالی زندانیان و انتقال 6 میلیارد دلار از درآمد نفتی ایران در کره جنوبی به تفاهم رسیدهاند، تحولاتی که دولت بایدن اصرار دارد به هم مرتبط نیستند. در عین حال، ایران در حال حاضر بیشتر از یک دهه گذشته به چین نفت میفروشد و صحبت از محدود کردن غنیسازی اورانیوم این کشور که یک اولویت کلیدی برای ایالات متحده است، وجود دارد. طبق آنچه در گزارش بلومبرگ آمده، دیپلماسی سایه - که از طریق واسطههایی از جمله عمان و قطر انجام میشود - منعکسکننده درک هر دو طرف است که احیای کامل توافق 2015 که محدودیتهایی را برای برنامه هستهای ایران ایجاد میکند بلحاظ سیاسی یک امر غیرممکن است. مقامات دولتی و کارشناسان میگویند با این حال خطرات آنقدر زیاد است که نمیتوان به این راحتی جلو رفت. برای ایالات متحده، هدف از بین بردن تهدید جنگ در خاورمیانه بر سر دستاوردهای هستهای ایران، در عین حال تضمین آزادی زندانیان دوتابعیتی و پایین نگه داشتن قیمت نفت است. ایران به نوبه خود به دنبال احیای اقتصاد رو به نابودی خود است. راندا اسلیم، مدیر برنامه حل و فصل مناقشه و گفتگوی مسیر دوم در موسسه خاورمیانه در واشنگتن، گفت: «پرزیدنت بایدن و ایرانیها در این مقطع حاضر به توافق بزرگتر نبودند.» در این مرحله ناظران غربی میخواهند ببینند که آیا ایران انباشت اورانیوم غنیشده خود را تعدیل کرده است یا خیر. به گفته یک فرستاده اروپایی که به ایجاد ارتباط قبلی بین تهران و واشنگتن کمک کرده است، ممکن است تماس های غیررسمی در حاشیه نشست سالانه آژانس بینالمللی انرژی اتمی در 25 سپتامبر ادامه یابد. در تمام این مدت، مقامات آمریکایی قاطعانه از بیان جزئیات دامنه گفتگوهای خود با ایران، چه مستقیم و چه غیر مستقیم، خودداری کردهاند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا روز سه شنبه به خبرنگاران گفت: «هیچ چیزی در مورد رویکرد کلی ما نسبت به ایران تغییر نکرده است. ما همچنان به دنبال استراتژی بازدارندگی، فشار و دیپلماسی هستیم.» این سیگنالها واضح است، چه مقامات آمریکایی مایل به تصدیق آنها باشند یا نه: هفته گذشته، ایران اعلام کرد که چهار شهروند دوتابعیتی ایرانی-آمریکایی را از زندان به حبس خانگی منتقل میکند. آنها تقریباً همزمان با آزادی برخی از ایرانیان توسط ایالات متحده و اجازه به کره جنوبی برای انتقال ۶میلیارد دلار دارایی مسدودشدهٔ به ایران برای استفاده برای دارو و کالاهای بشردوستانه آزاد خواهند شد. به گزارش اکوایران،این با افزایش فروش نفت ایران همزمان شده است، به طوری که موسسه اطلاعاتی کپلر میگوید واردات نفت چین از ایران در حال حاضر به بالاترین سطح در حداقل یک دهه اخیر رسیده است. مقامات ایالات متحده استدلال میکنند که موضع تحریمهای آنها تغییر نکرده است، اما با توجه به تلاشهای ایالات متحده برای پایین نگه داشتن قیمت نفت در بحبوحه تهاجم روسیه به اوکراین و تلاشهای عربستان سعودی برای محدود کردن عرضه، کاهش فروش یک اولویت نیست. هلیما کرافت، رئیس استراتژی کالاهای جهانی در RBC Capital Markets LLC گفت: «از آنجایی که این یک توافق دیپلماتیک رسمی نیست، ما پیشبینی نمیکنیم که هیچ اعلامیهای مبنی بر لغو تحریمها در آینده منتشر شود. آنچه ما پیشبینی میکنیم، تسریع روند اجرای تحریمهای حداقلی است تا بتواند بشکههای ایران را به بازار آسیا برساند.»